Page 5 - BANKNOTES ALBUM
P. 5
Τα χαρτονομίσματα του Δεύτερου
Παγκόσμιου Πολέμου αφηγούνται
την κρίσιμη ιστορία της σύρραξης
που συγκλόνισε τον κόσμο.
κ πρώτης όψεως, τα χαρτονομίσματα δεν είναι τυπωμένη πάνω τους και μαζί της, οι αξίες των Κυβερ-
παρά κομμάτια από χαρτί. Έχουν διαφορετικά νήσεων που τα εξέδωσαν, καθώς και οι προθέσεις και
Ε μεγέθη και χρώματα και η ποιότητα του υλικού τα μηνύματά τους. Για τον λόγο αυτό, η συλλογή που
και της εκτύπωσής τους μπορεί να είναι καλύτε- παρουσιάζουμε είναι συγκλονιστική: η εικονογραφία
ρη ή χειρότερη. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για τις της απεικονίζει τα εμπόλεμα μέρη και αποτελεί επέ-
εικονογραφήσεις τους, τις γραμματοσειρές και τις δι- κταση τόσο της πολιτικής όσο και του πολέμου.
ακοσμητικές λεπτομέρειες. Έχουν διαφορετικές αξίες
και αναμφίβολα προσδιορίζουν μια εποχή. Η ίδια η Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος επήλθε, παραδόξως, μετά
μορφολογία τους ώθησε ορισμένα πολιτικά ρεύμα- την ανάπτυξη του τραπεζικού συστήματος και την
τα να αμφισβητήσουν, εσφαλμένα, τη χρήση και την πρώτη μεγάλη παγκόσμια οικονομική και νομισματική
αξία τους: χωρίς χαρτονομίσματα, σκέφτηκαν, δεν θα κρίση. Το οικονομικό κραχ του 1929 αποκάλυψε πόσο
υπήρχαν χρήματα, ούτε ταξικές διαφορές. Θα μπορού- ευάλωτη ήταν η τραπεζική παγκοσμιοποίηση που είχε
σε κανείς να υποστηρίξει ότι τα χαρτονομίσματα είναι επιτευχθεί και επηρέασε την αντίληψη του πολίτη
χρήματα, αλλά αυτό θα ήταν μια υπεραπλούστευση. Τα σχετικά με την αξία των χαρτονομισμάτων. Ο υπερ-
χαρτιά που κουβαλάμε στις τσέπες μας και που μας πληθωρισμός στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης στοίχισε
επιτρέπουν να πληρώνουμε είναι η πιο απτή και με- αρκιβά στον γερμανικό λαό, που ακόμα μέχρι σήμερα
τρήσιμη αναπαράσταση αλλά και ταυτοποίηση ενός δεν έχει ξεχάσει τις συνέπειες μιας επεκτατικής νομι-
Κράτους. Είναι το ίδιο το Κράτος. σματικής πολιτικής. Η Μεγάλη Ύφεση στις ΗΠΑ με-
τέβαλε οριστικά τις οικονομικές και νομισματικές πο-
Ο μόνος λόγος για τον οποίο έχουν αξία οφείλεται στη λιτικές και οδήγησε στη δημιουργία νέων ρυθμιστικών
σφραγίδα της εκδότριας τράπεζας της χώρας, η οποία θεσμών. Η οριστική απώλεια του κανόνα του χρυσού
εγγυάται την ύπαρξη, την αποδοχή και τη λειτουργία και της στερλίνας ως σημείου αναφοράς για την ισοτι-
τους ως μέσου για την ανταλλαγή αγαθών. Οι κεντρι- μία των διάφορων νομισμάτων, σηματοδότησε επίσης
κές τράπεζες και η έκδοση των χαρτονομισμάτων είναι την παρακμή της Βρετανίας ως μεγάλης δύναμης.
άρρηκτα συνδεδεμένες με την έννοια του κυρίαρχου
Κράτους και επομένως αποτελούν έναν από τους βα- Ενώ ο κόσμος ανέκαμπτε από την πρώτη μεγάλη κα-
σικούς στυλοβάτες του συστήματος διακυβέρνησης. τάρρευση της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας,
εμφανίστηκαν τα ολοκληρωτικά καθεστώτα σε με-
Ακριβώς λόγω της σημασίας τους ως όργανα του Κρά- γάλο μέρος της Ευρώπης και ενισχύθηκε η ΕΣΣΔ ως
τους, τα χαρτονομίσματα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου εναλλακτική λύση στον καπιταλισμό. Θα ήταν λάθος
διηγούνται την κρίσιμη ιστορία της σύρραξης που συ- να αποδώσουμε την άνοδό τους αποκλειστικά στις δυ-
γκλόνισε τον κόσμο. Αυτά προσδιορίζουν τα εμπλεκό- σχερείς οικονομικές συνθήκες, όμως είναι βέβαιο ότι
μενα μέρη: τη ναζιστική Γερμανία, την ΕΣΣΔ, τις ΗΠΑ, αυτές αποτέλεσαν ένα χρήσιμο εργαλείο για τις ομι-
τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία και την Ιαπωνία, λίες του νεαρού Αδόλφου Χίτλερ στις μπυραρίες τη
καθώς επίσης και τις κατεχόμενες και τις ουδέτερες δεκαετία του 1920, κατά τη διάρκεια της ανερχόμενης
χώρες. Η ιστορία της σύγχρονης προπαγάνδας είναι προπαγάνδας του Εθνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος
4 | H ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ | ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
